Hoe kijken experts aan tegen ondernemen in tijden van transitie? Trailblazers gaat in gesprek met koplopers en grensverkenners om dat uit te zoeken. Deze keer waren we te gast bij Wijngaard de Jongens, een unieke wijngaard die streeft naar een regeneratieve landbouwrevolutie. Het verhaal van deze wijngaard begon niet op een boerderij, maar tijdens een gezellige borrel. Voor Mike Jonker, een van de oprichters, was de liefde voor kwaliteitsproducten echter al veel eerder ontstaan. Met een achtergrond in de hotellerie en gastronomie raakte hij gefascineerd door de herkomst van producten, de kwaliteit van de bodem en de invloed daarvan op de gezondheid. Deze passie leidde hem en zijn compagnons Jelmer en Justin naar een verrassend idee: het starten van een eigen wijngaard in het Noord-Hollandse Obdam.
In gesprek met Mike Jonker, co-founder van wijngaard de jongens
Van borrelidee tot wijngaarddroom
Mike vertelt enthousiast over de oorsprong van hun avontuur: “Het idee ontstond tijdens een borrel, maar het zaadje was al eerder geplant. Mijn interesse in biologische producten en gezondheid groeide, vooral na het besef dat de bodem aanzienlijk minder vitamines en mineralen bevatten dan dertig, veertig jaar geleden. Samen met Jelmer, die ook een passie heeft voor duurzaamheid, besloten we om een wijngaard te beginnen. Het toeval wilde dat Jelmers vader een stuk land had, en binnen enkele weken waren de wijnranken besteld.”
Drie vrienden, drie specialisaties
Het team achter Wijngaard de Jongens bestaat naast Mike en Jelmer ook uit Justin, die hun technische expert is. Mike legt uit hoe de samenwerking werkt: “Jelmer is onze commerciële kracht; hij zit in de zonnepanelenindustrie en heeft duurzame bedrijven mede helpen opzetten. Justin is technisch onderlegd en beheert onze online aanwezigheid en ik richt me op de wijnbouw. Samen vormen we een sterk team dat elkaar perfect aanvult.”
Wat is regeneratieve wijnbouw?
Mike omschrijft zichzelf als een ‘regeneratieve wijnboer in wording’. Maar wat betekent dat precies? “Regeneratieve landbouw gaat over het behouden en verbeteren van de bodemgezondheid en het verhogen van de biodiversiteit. Door meer samen te werken met de natuur, hopen we dat onze druiven beter groeien en van hogere kwaliteit zijn.”
“We dromen ervan dat er geen honderden hectaren meer naar mega bedrijven gaan, maar naar boeren die één of twee hectaren hebben.”
De eerste stappen naar een duurzame wijngaard
In 2022 plantten ze 1001 wijnstokken op een stuk grond dat lange tijd onaangeroerd was gebleven. “Onze bodem was relatief gezond door de aanwezigheid van schapen, maar de velden eromheen worden intensief geboerd met chemicaliën. Dat kan weer naar ons overwaaien. Daarom hebben we een windhaag en een kruidenmengsel geplant om de biodiversiteit te verhogen en de bodemstructuur te verbeteren. Er komt daarmee meer ruimte voor zuurstof en water en er kunnen gemakkelijker beestjes in leven.”
Biologisch en klimaatneutraal, maar hoe?
Biologisch en klimaatpositief zijn is een ambitie, maar certificering kost tijd en administratief werk. “Onze focus ligt nu op biologische praktijken zonder pesticiden of kunstmest en we nodigen mensen uit om dit zelf te zien. Het is nu nog te vroeg voor een label, dat doe je pas als je een bepaald volume aan wijn hebt, maar onze ambitie is wel om klimaatpositief te zijn.”
Oogst en wijnproductie
De eerste druiven worden in 2025 verwacht, met een volledige oogst in 2026. “In een goed jaar levert één wijnrank ongeveer twee flessen wijn. Het ligt er ook aan welke kant je op wilt gaan. Je kan de kwantitatieve kant op gaan en zoveel mogelijk liters van een wijnstok afhalen of juist voor de kwaliteit. En wij gaan wel echt voor die kwaliteit en proberen de druiventrossen te managen. Dus dat je niet te veel druiventrossen aan één rank hebt en de plant zich kan concentreren op de druiventrossen die er hangen. Daardoor produceert de druiventros meer suikers.”
“Onze slogan is ‘Samen beter genieten’ en dat komt voort uit onze pijlers: regeneratief boeren, kennis delen en genieten. We willen laten zien dat kleinschalig en duurzaam boeren niet alleen mogelijk, maar ook winstgevend kan zijn.”
Een uniek businessmodel
Om hun droom te financieren, werken ze met een adoptiemodel. “Mensen kunnen een wijnrank adopteren voor drie jaar en ontvangen in ruil daarvoor flessen wijn en uitnodigingen voor onze oogstfeesten. Dit model helpt ons om de wijngaard te laten groeien en onze visie te delen.”
Toekomstplannen en dromen
Mike droomt van een toekomst waarin kleinschalige biologische landbouw de norm is. “Over vijf jaar hopen we niet alleen een bloeiende wijngaard te hebben, maar ook workshops en evenementen te organiseren. Onze slogan is ‘Samen beter genieten’ en dat komt voort uit onze pijlers: regeneratief boeren, kennis delen en genieten. We willen laten zien dat kleinschalig en duurzaam boeren niet alleen mogelijk, maar ook winstgevend kan zijn.
En waar we heel stiekem ook een beetje van dromen in de verte is meer boeren in Nederland met minder land. Dus dat wij kunnen laten zien dat ons kleinschalige businessmodel werkt en dat het voldoende is om van te kunnen leven. Dus dat daardoor er ook geen honderden hectaren meer naar mega bedrijven gaan, maar naar meer boeren die één of twee hectaren hebben. Honderden hectaren biologisch boeren is niet te doen. Dat is te arbeidsintensief en ga je niet redden, maar kleinere boeren kunnen dat gemakkelijker aanpakken.”
“Door meer samen te werken met de natuur, hopen we dat onze druiven beter groeien en van hogere kwaliteit zijn."
Wat volgens jou de norm omtrent boeren zijn in 2030?
“Wat mij betreft zouden we echt wel op 50% van de transitie zitten en dat we echt deze komende jaren gaan gebruiken om te versnellen. Dus dat er in 2030 een einde komt aan de tijd van pionieren en early adopters en dat de early majority mee gaat.”
